Μια απάντηση στον κ. Παππά

του Όθωνα Κουμαρέλλα

Αφορμή για τις παρακάτω σκέψεις αποτέλεσε άρθρο του διευθυντού του πολιτικού γραφείου του Αλέξη Τσίπρα κ. Νίκου Παππά, με τίτλο «Οι προτεραιότητες του ΣΥΡΙΖΑ», που έπεσε τυχαία στην αντίληψή μου, στο left.gr.

Ο κ. Παππάς με περισσή ικανοποίηση διαπιστώνει την πρωτιά του ΣΥΡΙΖΑ στις πρόσφατες εκλογικές αναμετρήσεις. Καθόλου κακό αυτό, αλλά φοβούμαι ότι ο κ. Παππάς βλέπει το ποτήρι υπερβολικά γεμάτο.

Γράφει: «…Τα κόμματα του κυβερνητικού συνασπισμού υφίστανται τις συνέπειες μιας επίμονης και ισχυρής κοινωνικής και πολιτικής δυναμικής που τα οδηγεί στην αποσύνθεση». Θα συμφωνήσω εν μέρει μόνο. Όχι γιατί είμαι μεμψίμοιρος, ούτε λόγω αντιπολιτευτικής διάθεσης προς τον ΣΥΡΙΖΑ, αλλά γιατί τα νούμερα άλλα λένε. Τι λένε τα νούμερα; Ότι ο συνασπισμός των καθεστωτικών - μνημονιακών δυνάμεων διατηρεί την σχετική έστω πλειοψηφία στην κοινωνία και αθροίζει, ούτε λίγο, ούτε πολύ το 45% της προτίμησης του εκλογικού σώματος, ενώ μαζί με...
την ΧΑ ξεπερνάει το 52%. Το γεγονός αυτό, καθιστά από μόνο του περιορισμένη την αξία της πρωτιάς που όντως πέτυχε ο ΣΥΡΙΖΑ, αφού δίνει την ευχέρεια στο καθεστώς, να ανασυγκροτήσει σταδιακά τις δυνάμεις που το στηρίζουν. Τουτέστιν, υπάρχουν εφεδρείες που το αντίπαλο στρατόπεδο μπορεί να εκμεταλλευτεί και ο ΣΥΡΙΖΑ πρέπει να λάβει σοβαρά υπ’ όψιν του, αφού πλέον και έχοντας «κανιβαλίσει» όλες τις δυνάμεις προς τα αριστερά του, δεν διαθέτει αντίστοιχες εφεδρείες, τουλάχιστον αξιόλογες.

Όποιος ξέρει να διαβάζει τους αριθμούς και γνωρίζει από πολιτική «αλφαβήτα» καταλαβαίνει, ότι σε ενδεχόμενο εκλογών, όποτε κι αυτές προκύψουν, η δεξιά κηρύσσοντας «πανστρατιά», θα μπορούσε να συγκεντρώσει με σχετική άνεση το 32% και πλέον των ψήφων, αν δεν συμβεί κάποια δραματική αλλαγή στον συσχετισμό δύναμης μέσα στην κοινωνία, όπως αυτός αποτυπώθηκε στο αποτέλεσμα των ευρωεκλογών. Και αυτό χωρίς να υπολογίζεται η μεγάλη δεξαμενή της ακροδεξιάς (ΧΑ). Αντίθετα, ο ΣΥΡΙΖΑ μετά βίας μπορεί να συγκεντρώσει ένα ποσοστό που, να πλησιάζει μόνο, το 30%. Τώρα, αν ο ΣΥΡΙΖΑ «έχει πιάσει ταβάνι», ή όχι, μικρή σημασία έχει. Αυτό που έχει σημασία είναι, αν αναπτύσσεται δυναμική ξεπεράσματος των φραγμάτων. Και τέτοια δυναμική δεν φαίνεται πουθενά, προς το παρόν.

Ο κ. Παππάς ισχυρίζεται -και έχει δίκιο- ότι ο ΣΥΡΙΖΑ είναι πλέον το μεγαλύτερο κόμμα στην Ελλάδα. Συνεχίζει όμως γράφοντας: «Τα παραπάνω είναι σαφές ότι δεν συνιστούν μια συγκυριακή αλλαγή στα πολιτικά πράγματα. Αποτελούν την αποτύπωση μιας ιστορικής μεταβολής. Οι πολιτικοί μας αντίπαλοι κάνουν πως δεν τη βλέπουν». Που την είδε την ιστορική μεταβολή; Ενδεχομένως στο γεγονός ότι αξιόλογες δυνάμεις που για χρόνια εκφράζονταν μέσα στο ΠΑΣΟΚ, έχοντας δημοκρατικές καταβολές και συνείδηση, μετατοπίστηκαν προς τον πιο συγγενικό τους πολιτικό χώρο. Αυτό όμως δεν αποτελεί ιστορική μεταβολή, αλλά φυσική συνέπεια της απόλυτα βεβαιωμένης και αυταπόδεικτης δεξιάς μετάλλαξης του πάλαι ποτέ σοσιαλιστικού κινήματος. Αυτή η μαζική μετατόπιση, ούτε, προς το παρόν τουλάχιστον, μπορεί να θεωρείται μόνιμη, ούτε σημαίνει ότι μπορεί να δώσει στον ΣΥΡΙΖΑ τη δυναμική για μια στρατηγικής σημασίας νίκη απέναντι στις καθεστωτικές δυνάμεις. Πολύ περισσότερο δεν μπορούν να δώσουν τέτοια δυναμική άλλες δυνάμεις της αριστεράς, έστω και συμμαχώντας αποδεχόμενες την ηγεμονία του ΣΥΡΙΖΑ. Εάν αρκούσαν όλα αυτά σήμερα δεν θα συζητούσαμε, ούτε οι πολιτικοί αντίπαλοι του ΣΥΡΙΖΑ θα μπορούσαν «να κάνουν πως δεν την βλέπουν» (την …ιστορική μεταβολή).

Αυτό που πραγματικά θα περίμενε κανείς από πολιτικά στελέχη, όπως ο κ. Παππάς, θα ήταν η αγωνία όχι του πως θα συμμαχήσουν κάποιες δυνάμεις της αριστεράς, αλλά πως θα δημιουργηθεί μέσα στην κοινωνία ένα πράγματι πλειοψηφικό ρεύμα ανατροπής, που θα αγκαλιάζει ευρύτατα στρώματα του πληττόμενου από τις μνημονιακές πολιτικές πληθυσμού και αυτό το πλειοψηφικό ρεύμα δεν μπορεί να δημιουργηθεί με συμβατικές λογικές πολιτικού παιγνίου, μεταξύ «δεξιάς» και «αριστεράς», αλλά με αγώνα στη βάση της κοινωνίας, για τη συγκρότηση παλλαϊκού μετώπου με στόχο την Εθνική μας Ανεξαρτησία και τη Δημοκρατία στη χώρα πέραν των παραδοσιακών σχηματισμών και παραταξιακών διαχωρισμών.

Παρακάτω ο κ. Παππάς αναφέρεται στη δικαίωση της «μεσομακροπρόθεσμης στρατηγικής την οποία υιοθέτησε ο ΣΥΡΙΖΑ» και ότι αυτή, στην πτυχή της για συνεργασία όλων των δυνάμεων, «αν και δεν αγκαλιάστηκε από πολιτικές ηγεσίες, αγκαλιάστηκε από σχεδόν το σύνολο του κόσμου της Αριστεράς στις τελευταίες εκλογές». Βεβαίως στον «κόσμο της αριστεράς» αποταθήκαν και πήραν ό,τι μπορούσε να τους δώσει. Οι υπόλοιποι; Προφανώς δεν πληρούν τις προδιαγραφές του κ. Παππά και των «συντρόφων» του. Ωστόσο δεν θα αναφερθώ στις επανειλημμένες εκκλήσεις και τις δημόσιες προσκλήσεις του Ε.Πα.Μ. και τις επιστολές προς την ηγεσία του ΣΥΡΙΖΑ, που ουδέποτε απαντήθηκαν. Δεν έχει σημασία, ο καθένας είναι υπεύθυνος για τη στάση του και προφανώς ο ΣΥΡΙΖΑ είναι υπεύθυνος για τη διάλυση κάθε πρωτοβουλίας από τα κάτω και την επιμονή του να «καπελώνει» τους πάντες και τα πάντα. Μια στάση που την πλήρωσε και ο ίδιος πολύ ακριβά στις δημοτικές και τις περιφερειακές εκλογές και ας κάνει τώρα ότι δεν καταλαβαίνει. Αλλά κι αυτό μικρή σημασία έχει. Το ζουμί είναι παρακάτω:

Γράφει ο κ. Παππάς για την επιτυχημένη και σωστή προφανώς κατά τον ίδιο, ανάλυση του ΣΥΡΙΖΑ ως προς τη φύση και την ουσία της κρίσης στην Ευρώπη. Επιχαίρει ότι η κρίση, με βάση την ανάλυσή τους δεν είναι ελληνική, αλλά ευρωπαϊκή και συνεπώς η Ελλάδα δεν είναι ειδική περίπτωση. Αποφεύγει όμως να μας πει πως και γιατί η χώρα μας πλήττεται περισσότερο από κάθε άλλη σε αυτή την κρίση. Ποια άλλη ευρωπαϊκή χώρα έχασε το 25% του ΑΕΠ της μέσα σε 4 χρόνια; Σε ποιά άλλη χώρα η ανεργία τετραπλασιάστηκε; Σε ποια άλλη χώρα κατεδαφίζεται κάθε έννοια κοινωνικού κράτους; Σε ποιά άλλη χώρα στην Ευρώπη υφαρπάζεται η ιδιωτική περιουσία των πολιτών μέσω της αβάσταχτης φορολογίας και των τραπεζών; Ποια άλλη χώρα κινδυνεύει ακόμα και με διαμελισμό, ή μήπως ο ΣΥΡΙΖΑ δεν έχει πάρει είδηση τι συμβαίνει στη Θράκη; Βεβαίως η κρίση είναι ευρωπαϊκή, γι’ αυτό και στις δικές μας πλάτες μεταφέρουν τα δικά τους προβλήματα. Για να σώσουν τις τράπεζές τους και το ευρώ, πήραν τις αποφάσεις για τον ανδραποδισμό του ελληνικού λαού.

Επιχαίρει βεβαίως για την υποψηφιότητα Τσίπρα στην ευρωπαϊκή επιτροπή «….Η υποψηφιότητα του Αλέξη Τσίπρα για την προεδρία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής ήταν η σαφής αποτύπωση της στρατηγικής μας για μια συνολική αλλαγή στην Ευρώπη ως πλαίσιο για τη σωτηρία του ελληνικού λαού». Δεν μας λέει όμως καθόλου πως θα γίνει αυτή η συνολική αλλαγή στην Ευρώπη, ούτε πότε θα έλθει η σωτηρία του ελληνικού λαού. Αν εννοεί ότι η εκλογή Τσίπρα στην προεδρία θα έφερνε πιο κοντά και θα καθιστούσε χειροπιαστή αυτήν την αλλαγή και τη σωτηρία μας, τότε αυτή η στρατηγική απέτυχε παταγωδώς κι ας μην την επικαλείται.

Στη συνέχεια, μιλάει για στασιμότητα των άλλων δυνάμεων, του Ε.Πα.Μ. συμπεριλαμβανομένου. Κανείς δεν πρόκειται να ισχυριστεί, ότι δεν υπήρξε στασιμότητα, αν όχι υποχώρηση του «αντιμνημονιακού» στρατοπέδου και των δυνάμεων που με τον ένα ή τον άλλο τρόπο εντάσσονται σε αυτό. Αλλά αυτή η «στασιμότητα», ή μάλλον υποχώρηση, είναι συνολική και συμπεριλαμβάνει τον ΣΥΡΙΖΑ, που έχασε έστω και λίγο τόσο σε ποσοστό, όσο και σε ψήφους (τηρουμένων των αναλογιών έχασε περισσότερο από το Ε.Πα.Μ.). Έτσι, στο σπίτι του κρεμασμένου δεν μιλάνε για σκοινί, εκτός κι αν το έχουν χάσει εντελώς.

Ωστόσο το πρόβλημα του κ. Παππά δεν είναι η καθήλωση των «αντιμνημονιακών» δυνάμεων, αλλά το ευρώ. Γράφει: «Η στασιμότητα του ΚΚΕ και της ΑΝΤΑΡΣΥΑ, του Σχεδίου Β΄ και του ΕΠΑΜ δείχνουν ότι η πολιτική επένδυση στο ζήτημα της εξόδου της Ελλάδας από το ευρώ όχι απλώς δεν αποδίδει και δεν γίνεται αντιληπτή, αλλά αποκρύπτει την ουσία των εφαρμοζόμενων πολιτικών και προσπερνιέται από τα αριστερά και ευρύτερα ακροατήρια». Τουτέστιν η θρησκευτική προσήλωση στο ευρώ, κατά τη γνώμη του κ. Παππά, αναδεικνύει την ουσία των εφαρμοζόμενων πολιτικών και αγκαλιάζεται από τα αριστερά και τα ευρύτερα ακροατήρια. Δεν μας λέει όμως πότε διεξήχθη η παραμικρή συζήτηση με ανταλλαγή επιχειρημάτων με θέμα το νόμισμα και τις επιπτώσεις των επιλογών που υπάρχουν. Δεν μας αναφέρει καθόλου την εκστρατεία εκφοβισμού απέναντι και στη σκέψη μόνο για καθιέρωση εθνικού νομίσματος και την καταστροφολογία που με συνέπεια ασκεί η επίσημη προπαγάνδα και γίνεται ασμένως αποδεκτή και από τον ΣΥΡΙΖΑ.

Ούτε καν διανοείται να μας πει πως είναι δυνατόν η χώρα να βγει από το τέλμα, να ανασάνει ο λαός και να υπάρξει παραγωγική ανασυγκρότηση χωρίς νέα δανεικά, χωρίς νέες υποθήκες. Όλα παραπέμπονται στην δευτέρα παρουσία, τότε δηλαδή που η Ευρώπη θα αλλάξει και θα γίνει η Ευρώπη …των λαών. Δεν μας λέει όμως πόσοι θα έχουν επιζήσει μέχρι τότε.

Μιλάει για τα αδιέξοδα των άλλων και ότι προσπαθούμε να ανακαλύψουμε κάποια στροφή του ΣΥΡΙΖΑ. Μα κ. Παππά «χωριό που φαίνεται κολαούζο δεν θέλει»…. Δεν σας φταίνε οι άλλοι για τα δικά σας αδιέξοδα. Κοιταχτείτε απλά στον καθρέπτη σας.

Το αποφεύγετε το τελευταίο, γι’ αυτό με στόμφο βγάλατε το συμπέρασμα: ο ΣΥΡΙΖΑ «Απέδειξε ότι μπορεί να είναι και ριζοσπαστικός στις θέσεις, ηγεμονικός και πλειοψηφικός στις συμμαχίες». Λυπάμαι αλλά αποδείξατε -και με το άρθρο σας αυτό- πόσο ρηχοί είσαστε στις θέσεις, έρμαια των περιστάσεων, γονυπετείς να προσπαθείτε να πείσετε, ότι δεν αμφισβητείτε τα ιερά και τα όσια του συστήματος, μέρος και εκφραστές του οποίου θέλετε να γίνετε. Για τον λόγο αυτόν, ούτε ηγεμονικός, ούτε πλειοψηφικός στις συμμαχίες δεν πρόκειται να γίνει ο ΣΥΡΙΖΑ. Το ίδιο το «σύστημα» που του ζητάτε την αναγνώριση θα σας χρησιμοποιήσει στον βαθμό που του είσαστε αναγκαίοι στη συγκυρία, σε κάποιου είδους συγκυβέρνηση, ή «οικουμενική» και θα σας πετάξει στο τέλος σαν στημένες λεμονόκουπες.

*Ο Όθωνας Κουμαρέλλας είναι αρχιτέκτονας, μέλος της Πολιτικής Γραμματείας του Ε.Πα.Μ.

Πηγή ΣΕΙΣΑΧΘΕΙΑ ΕΠΑΜ